ارقام نهال نارنگی

در سال 1837 بلانکو (Blanco) کلیه مرکباتی که دارای مشخصه هایی چون داشتن میوه کوچکتر از پرتقال، پوست دهی آسان و وجود لپه های سبز رنگ در بذر بودند را Citrus reticulate Blanco نامید. ارقام این گونه عمدتا دارای درختانی با جثه کوچک همراه با شاخه های باریک، برگ های پهن یا باریک نیزه ای و گل های منفرد یا خوشه ای هستند. نارنگی ها از بیشترین میزان غیر یکنواختی فنوتیپیکی در میان گونه های مربوط به جنس سیتروس برخوردارند. در این گروه هم حالت تک جنینی و هم کلون های چند جنینی وجود داشته که به ص.رت خود بارور و خود ناسازگار مشاهده می شوند. در سال های دور، انواع نارنگی با طعم شیرین، به عنوان دسر غذایی مصرف داشته در الیکه از انواع ترش جهت پایه، طعم دهنده غذا و دارو استفاده شده است.
نارنگی ها بر اساس خصوصیات پوست، کیفیت گوشت و آب میوه، رشد عمومی درخت به دو گروه ماندرین (Mandarin) و تانجرین (Tangerin) که تقریبا مشابه هم هستند تقسیم می شوند. گروه ماندرین به نارنگی های متداول در ژاپن، چین، اسپانیا، ایتالیا و آفریقای جنوبی و آن دسته از دو رگ های بین گونه ای یا بین جنسی که نارنگی یکی از والدین آنها است و برخی مشخصات نارنگی ها در نتایج قابل مشاهده است به کار می رود. در حالی که نارنگی های آمریکا، استرالیا یا چین که دارای مواد رنگی بالایی هستند اصطلاحا تانجرین نامیده می شوند. میوه ارقام نارنگی با توجه به ویژگی های رقم و شرایط محیطی از اواخر پاییز تا اوائل بهار می رسد. درختان مقاوم به سرما بوده اما میوه به دلیل کوچکی و نازکی پوست به سرعت از سرما آسیب می بیند. درختانی که در مناطق با گرمای کافی و رطوبت مناسب رشد کرده اند، تولید معطر ترین میوه در زمان رسیدن می نمایند. به همین دلیل کشت نارنگی ها در مناطق سرد تر کمتر توصیه می شود.

نهال نارنگی هاشیموتو (Hiashimoto)

انواع نهال نارنگی زودرس ترین انشو با کیفیت عالی است. این رقم نسبتاً پاکوتاه، متراکم و بسیار پرمحصول است. میوه از نظر اندازه، رنگ و میزان محصولی شبیه اکیتزو می باشد و در شهریور ماه در مناطق شمالی کشور قابل برداشت است.

نهال نارنگی اکیتسو (OkitSu)

 ارقام نهال نارنگی درختان قوی دارد که در سال ۱۹۴۹ از بذر واریته میاگاوا که با پونسیروس گرده افشانی شده بود، حاصل گردید. میوه این رقم نسبت به میاگاوا پخت تر است. این رقم با کیفیت بوده و زود رس تر از میاگاوا است به طوری که در شهریور ماه قابل برداشت است.

نهال نارنگی ماتسومایا (Matsuyama)

نهال نارنگی پیوندی از جهش شاخهای Owari بدست آمده است. این رقم از قدرت رویشی نسبتا بالایی برخوردار بوده و میوه ها تا حدودی پخت تر از میاگاوا ولی اندکی زودرس تر از آن هستند.

نهال نارنگی میاکووا (Miyagawa)

 نهال نارنگی اصلاح شده رقمی است که از جهش شاخه ای رقم Zairai ایجاد و توسط تاناکا نام گذاری شده است. پیوندک این رقم در سال ۱۳۵۱ از طرف سازمان ملل و از طریق کشور مغرب وارد ایران شد. درشت ترین اندازه میوه را در بین انشو داشته، شکل میوه ها پخت با پوستی صاف و نازک و گوشت میوه پر آب و شیرین است. رقمی بی بذر با نسبت مطلوبی از قند به اسید بوده و از قابلیت نگهداری خوبی نیز برخوردار است.

نهال نارنگی سوکیاما (Sugiyama)

 نهال نارنگی زودبازده حاصل جهشی جوانه ای نارنگی های گروه Owari بوده که در باغ سوجی یاما بدست آمده و از ایشی کاوا زودرس تر است.

نهال نارنگی ایشی کاوا (Ishikawa)

 بهترین نهال نارنگی این رقم در سال ۱۹۳۴ در اثر جهش جوانها ی نارنگی های گروه Owari در باغ ایشی کاوا بدست آمده و در درجه اول به خاطر دیررسی و ماندگاری خوب میوه مورد توجه قرار گرفته است. ایشی کاوا رقمی با قدرت رویشی نسبتاً بالاست که دارای شاخه هایی بزرگ و طویل و تا حدودی مجنون است. برگ ها بزرگ تر از سایر ارقام انشو است. میوهها بسیار درشت و یکی از درشت ترین انواع انشو می باشد. پوست میوه دارای نقاط ظریف فرورفته ای می باشد. رقمی بی بذر و دارای اسید و قند بالایی بوده و خاصیت انباری آن خوب بوده و به مدت طولانی کیفیت خود را حفظ خواهد کرد. این رقم در بین انواع انشو در گروه دیررس ها قرار میگیرد.

نهال نارنگی فورس اواری (Frost owari)

قیمت نهال نارنگی جز ارقام بی بذر بوده و زمانی آماده مصرف می شود که پوست به خوبی رنگ گرفته باشد. پوست میوه نازک، چرمی و صاف تا کمی زبر است و به راحتی از گوشت جدا می شود. همزمان با رسیده شدن میوه ها گردن میوه در صورت وجود، بزرگ تر خواهد شد و ظاهر گشاد و پف داری به خود می گیرد. تعداد پره های اثر میوه ۱۰ تا 12 عدد است که به راحتی از هم قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه تو خالی، گوشت آن نارنجی رنگ و دارای بافتی ترد و آبدار است. رقمی خوش عطر ولی کم اسید است. میوه ها پس از رسیده شدن ماندگاری خوبی روی درخت نداشته و لذا تاخیر در برداشت محصول جایز نیست. قابلیت انبارمانی میوه ها خوب است.

نهال نارنگی سیلورهیل (Silverhill)

 فروش نهال نارنگی اندازه میوه ها متوسط شكل آنها پخته تر از اغلب انواع انشو می باشد. رقمی بی بذر با پوستی نسبتا نازک و صاف و گوشتی پر آب و دارای قند فراوان و اسید کم است و به همین دلیل مزه بسیار شیرینی دارد. کیفیت میوه عالی بوده و به خوبی قابل نگهداری در انبار است.

نهال نارنگی اوسه اولا Osceola

خرید نهال نارنگی رقمی پربذر و زودرس است که حاصل تلاقی نارنگی کلمانتین وارلاندو تانجلو و خواهر ارقام رابینسون و لی محسوب می شود. این رقم درسال ۱۹۴۲ بوجود آمده و در سال ۱۹۵۹ به عنوان یک رقم تجاری معرفی شده است. رقمی بی تیغ است که تاج آن نسبت به کلمانتین افراشته تر و شاخ و برگ متراکم تری از آن دارد. اندازه برگ ها متوسط و شکل آنها نیزه ای است. میوه ها نسبتا پخت و درشتی متوسطی دارند. نوک ميوه هم پهن يا اندکی حالت فشرده دارد. پوست میوه ها نازک، صاف و صیقلی با بافت چرمی و رنگ نارنجی تیره است که تا حدودی به گوشت چسبیده ولی به راحتی قابل پوست گیری است. تعداد پره های هر میوه 10 تا 11 عدد است که به راحتی از هم قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه بزرگ و توخالی و گوشت نارنجی رنگ آن بسیار آبدار، معطر و خوش مزه است .

نهال نارنگی نارنگی پیج Page

فروش انواع نهال نارنگی دورگی کمپلکس و حاصل ثلاقی مینئولا تانجلو بانارنگی کلمانتین است که در سال ۱۹۴۲ بوجود آمده و در سال ۱۹۶۳ معرفی شده است. درختان این رقم قدرت رویشی نسبتا بالایی داشته و شاخه های آنها که تقریبا بی تیغ و از رشد عمودی برخوردارند، در اثر وزن میوه ها حالت آویزانی به خود می گیرند. پیج از ارقام پرمحصول، زودرس و خود ناسازگار محسوب شده و برای تشکیل میوه نیاز به گرده دهنده مناسب دارد. میوه ها از لحاظ درشتی در حد متوسط بوده و دارای شکل پخت تا نیمه کروی هستند که در بخشی انتهایی خود گرد هستند. ضخامت پوست متوسط و سطح آن صاف با فرورفتگی های ظریف است. رنگ پوست در زمان بلوغ نارنجی مایل به قرمز بوده و در هر میوه حدود ۱۰ پره وجود دارد. محور میانی میوه جامد تا اندکی باز است. گوشت میوه به رنگ نارنجی تیره بوده و بافت آن ترد، آبدار و بسیار معطر و شیرین است. رقمی پربذر محسوب شده که رنگ لپه های آن زردرنگ پریده تا تقریبا سفید است. پیج از ارقام حساس به خشکی است. خاصیت انبارمانی این رقم ضعیف بوده و به عارضه ترکیدگی قبل از برداشت پوست نیز حساس است .

نهال نارنگی نارنگی رابینسون Robinson

هرس درخت نارنگی رقمی زودرس است که معمولا با ارقام لی و اوسه اولا می رسد ولی زودتر از آنها رنگ می گیرد. تاجی افراشته با شاخه های بی تیغ و شاخ و برگی متراکم با برگ های عریض و نیزه ای دارد. بازدهی آن منظم بوده و میوه هایی به اندازه متوسط تا درشت به شکل پخت (بیش از رقم اوسه اولا) تولید می کند. قاعده میوه کاملا گرد یا اندکی گردن دار بوده ولی نوک آن حالت فشرده شده ای دارد. پوست میوه نازک و دارای بافتی چرمی بوده و به گوشت چسبیده ولی به ارحتی قابل پوست گیری می باشد. پوست میوه صاف وصیقلی و به رنگ زرد مایل به نارنجی است. هر میوه حدود 12 تا 14 پره دارد که به راحتی از هم قابل جدا شدن هستند. محور میوه بزرگ و تو خالی است. رنگ گوشت نارنجی تیره، پرآب، خوش طعم و شیرین ولی نسبتا پر بذر است بطوری که هر میوه حدود 20 بذر دارد. این رقم به خشکیدگی سرشاخه حساسیت زیادی دارد و در گروه ارقام مقاوم به سرماست.

نهال نارنگی نارنگی فورچون Fortune

کوددهی و تغذیه درخت نارنگی از تلاقی ارقام کلمانتین و دنسی بدست آمده است. درختی پررشد و پربار با تاجی گسترده و متراکم است که موجب حفظ میوه ها از آفتاب سوختگی و سرما می شود. درشتی میوه ها از متوسط تا بزرگ در نوسان بوده و شکل آنها پخت است. پوست میوه که سطحی صاف همراه با نقاط ریز فرورفته و ضخامتی متوسط دارد به رنگ نارنجی مایل به قرمز است. چسبندگی پوست به گوشت در حد اندکی است ولی میوه ها به راحتی قابل پوست گیری هستند. گوشت میوه به رنگ نارنجی و بافت آن ترد و آب دار و خوش طعم است. از لحاظ رسیدگی جزء ارقام دیررس بوده و می توان میوه ها را بدون کاهش کیفیت به مدت نسبتا طولانی روی درخت نگهداری کرد.

نهال نارنگی فرچایلد Fairchild

آفات و بیماری های نارنگی از تلاقی نارنگی کلمانتین و ارلاندو تانجلو بدست آمده و در سال 1964 به عنوان یک رقم تجاری معرفی شده است. درختی پر رشد با تاجی گسترانیده و شاخ و برگ متراکم و تقریبا بی تیغ محسوب می شود که از باردهی بالایی برخوردار بوده و میوه ها ضخامتی متوسط داشته و تا حدودی چسبیده به گوشت بوده ولی قابل پوست گیری است. سطح پوست صاف و رنگ آن نارنجی تیره است. گوشت میوه نارنجی رنگ، سفت اما ترد و آب دار و خوش عطر و شیرین است. رقمی پربذر با بذرهای کوچک و چند جنین بوده و در گروه ارقام زودرس قرار می گیرد و از این لحاظ تقریبا همانند کلمانتین است با این تفاوت که زودتر از آن رنگ می گیرد

نهال نارنگی کلمانتین (الجزایری) C. Clementina

عمر درخت نارنگی این رقم در الجزایر و از کشت بذر نارنگی مدیترانه ای ایجاد شده که در ایران به غلط با نام های یافا و ایتالیایی معروف شده است. کلمانتین رقمی کند رشد است که از لحاظ اندازه تاج و قدرت رشدی، در حد متوسط است. تاج درخت گسترده بوده و در بخشی بالایی مدور است. شاخه ها متراکم، باریک و ظریف و تقریباً بدون خار بوده و برگ هایی به شکلی نیزه ای و باریک دارد که تا حدودی شبیه برگ های نارنگی ویلولیف است. این رقم تا حدود زیادی به سرما متحمل بوده و در اغلب مناطق و به شرط دگرگرده افشانی، باردهی منظم و رضایت بخشی خواهد داشت. بهترین گرده دهنده ها برای این رقم شامل ارقام دنسی، کینو، اورلاندو تانجلو و والنسیا بوده و اگر در کنار این ارقام کاشته شده باشد میوه های کلمانتین درشت اما پر بذر خواهند شد. درشتی میوه ها در حد ریز تا متوسط بوده و قطر متوسط آنها حدود پنج سانتیمتر است. شکل میوه ها نیز متغیر و از اندکی پخت تا کروی یا کشیده و گاهی هرمی در نوسان است که ناشی از تفاوت موجود در مقدار نمو گردن یا یقه میوه هاست. در حقیقت اگرچه در اغلب موارد قاعده میوه ها گرد است ولی گاهی این بخش از میوه یقه دار یا گردن دار می شود. بخش انتهایی میوه به صورت فشرده در آمده و گهگاه ناف کوچکی نیز دارد. ضخامت پوست در حد متوسط است و اتصال محکمی به بیرون میوه دارد اما به راحتی قابل پوست گیری بوده و تا بعد از رسیدگی نیز حالت پف دار به خود نمی گیرد. سطح میوه صاف و براق است ولی به خاطر وجود غدد روغنی، اندکی بافت سنگریزه ای به خود گرفته است. رنگ پوست نارنجی تیره تا قرمز بوده ولی شدت قرمزی آن به اندازه رقم دنسی نیست. تعداد پره ها در هر میوه ۱۰ تا ۱۲ و اندکی چسبیده به یکدیگر هستند. محور میانی میوه باز است. گوشت به رنگ نارنجی تیره و دارای بافت ترد و پر آب با طعم شیرین و معطر است. تعداد بذرها اندک که البته بستگی به وضعیت دگر گرده افشانی دارد. در هر حال رقمی تک جنین بوده و رنگ لپه ها نیز عمدتا سبز و گاهی سفید است. کلمانتین از لحاظ زمان رسیدگی رقمی زودرس محسوب می شود و از آنجایی که پوست پس از رسیدگی پف نمی کند روی برخی از پایه ها میوه به خوبی تا چندین ماه روی درخت باقی خواهد ماند و فقط اندکی در کیفیت آن کاهش ایجاد می شود. یکی از معضلات نارنگی کلمانتین وجود پدیده سال آوری است. میوه این رقم در اراضی سنگین پوست کلفت و ریز می شود و لذا باید در خاک های سبک کاشته شود

نهال نارنگی کینگ C. nobilis

نیاز آبی نهال نارنگی درختان این رقم از قدرت رشد بالایی برخوردار بوده و رشدی عمودی با تاجی باز و اندازه ای متوسط دارند. شاخه ها ضخیم و افراشته، بی تیغ تا نسبتا تیغ دار که با زاویه ای باز نسبت به تنه قرار گرفته اند. برگ ها به رنگ سفید تیره با پهنک نیزه ای پهن، دمبرگ هایی با طول متوسط، بال هایی باریک و رگبرگ های نامعلوم دارند. رقمی بسیار پر محصول است که اغلب باعث شکستگی شاخه ها و آفتاب سوختگی میوه ها می شود. درشتی میوه ها در حد درشت ترین انواع نارنگی و شکل آنها پخت تا کروی است. گاهی قاعده میوه ها گردن کوتاهی داشته ولی اغلب این قسمت میوه فشرده شده بوده و شیاردار است. نوک میوه ها نیز حالتی پهن و فشرده شده دارد. هاله حلوقی راس میوه تقریبا واضح و شیاردار است. نوک میوه ها نیز حالتی پهن و فشرده شده دارد. خاله حلقوی راس میوه تقریبا واضح و مشخص است. پوست میوه ضخیم و سطح آن تقریبا صاف تا زبر و زگیل دار است. میوه ها در زمان رسیدگی به رنگ زرد مایل به نارنجی تا نارنجی هستند. هر میوه 12 تا 14 پره دارد که به راحتی از هم قابل جدا شدن هستند. محور میانی میوه بزرگ و تو خالی است. رنگ گوشت نارنجی تیره و بافت آن ترد، نسبتا پر اب و خوش طعم است. میوه ها از کم بذر تا پر بذر در نوسان هستند. از نظر زمان رسیدگی میوه، جزء ارقام دیررس تا خیلی دیررس قرار می گیرد. رقمی مقاوم به سرما محسوب می شود. میوه ها به خوبی بر روی شاخه ها قابل نگهداری هستند .

نهال نارنگی کینو Kinnow

نیاز آبی درخت نارنگی این رقم خواهر رقم Wilking است و هر دو از دورگ گیری نارنگی های Willowleaf و King در سال 1935 در مرکز تحقیقات مرکبات دانشگاه کالیفرنیا بدست آمده اند. درختان این رقم از نظر رویشی پر رشد بوده تاجی بزرگ و متراکم، مرتفع و به شکل ستونی دارند. شاخه ها بی تیغ، طویل، باریک و افراشته و برگ ها به شکل نیزه ای پهن و نسبتا درشت هستند. این رقم تمایل نسبتا شدیدی به سال ـوری دارد و جزء ارقام میان رس و مقاوم به سرما طبقه بندی می شود. میوه ها که درشتی آنها در حد متوسط است، در هر دو بخش قاعده ای و نوک حالت فشرده شده یا پخت دارند. پوست میوه نازک و چرمی با سطح صاف و صیقلی است که تقریبا به سختی به گوشت میوه چسبیده اما پوست گیری میوه آسان است. رنگ پوست در زمان رسیدگی زرد مایل به نارنجی و گوشت آن زرد مایل به نارنجی، بسیار آبدار، خوش طعم و معطر است که بافتی سفت دارد و از تعداد ۹ تا 10 پره تشکیل شده که به راحتی قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه جامد تا نیمه توخالی است. میوه ها پر بذر بوده و بذرها از نوع چند جنین با لپه های سبز مایل به زرد و رنگ پریده هستند. در صورتی که میوه ها پس از رسیدن به مدت طولانی روی درخت نگهداری شوند، کیفیت اولیه خود را از دست نداده و حال پف دار نیز نخواهند گرفت

نهال نارنگی لی Lee

دورگی کمپلکس است که در سال ۱۹۴۲ از تلاقی ارقام کلمانتین و ارلاندو تانجلو در فلوریدا بدست آمده است. ظاهر درخت جذاب و شاخه های بی تیغ و متراکم آن حامل برگهای باریک و نیزه ای با اندازه ای متوسط است. درشتی میوه ها دار حل متوسط بوده و شکل آنها گرد تا نیمه کروی است که در دو انتها اندکی فرورفته بوده و ناحیه قاعده ای هر میوه اندکی مرتفع و شیاردار شده است. بخش انتهایی میوه گرد یا بصورت جزئی پهن است. پوست میوه نازک و چرمی و نسبتا محکم به گوشت چسبیده ولی به راحتی قابل پوست گیری است. سطح پوست صاف و صیقلی و رنگ آن در زمان رسیدگی نارنجی مایل به زرد است. هر میوه از تعداد 9 تا 10 پره که به راحتی قابل جدا شدن از یکدیگر هستند تشکیل شده است. رقمی آبدار خوش طعم، معطر و شیرین است. تعداد بذر در هر میوه زیاد بوده و لپه ها به رنگ سبز روشن هستند. از لحاظ زمان رسیدگی رقمی نسبتاً زودرس است که در ردیف آخر زودرس ها و اول میان رس ها قرار دارد .

نهال نارنگی نوآ Nova

میوه ها از نظر شکل و اندازه بسیار شبیه ارلاندو تانجلو هستند. درشتی میوه ها متوسط و شکل آنها پخت تا نیمه کروی و فاقد گردن هستند. قاعده میوه ها اندکی گردن دار ولی نوک آنها تقریباً صاف و تخت است. پوست نازک، چرمی و تا حدودی به گوشت چسبیده ولی به راحتی قابل پوست گیری است. سطح پوست صاف و نقاط ریز فرورفته ای دارد. رنگ پوست در زمان رسیدگی زرد مايل به نارنجی و پررنگ تر از ارلاندو تانجلو است. تعداد پره ها حدود 11 عدد بوده و به راحتی قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه باز و اندازه ای متوسط دارد. گوشت به رنگ نارنجی تیره، آبدار و خوش مزه است. تعداد بذرها زیاد بوده و بذرها از نوع چند جنین با لپه هایی به رنگ سبز روشن هستند. رنگ گرفتن و رسیدن میوه ها خیلی زودتر از ارلاندو تانجلو صورت می گیرد .

نهال نارنگی ویلکینگ Wilking

این رقم در سال 1915 در دانشگاه کالیفرنیا از تلاقی ارقام King و willowleaf بدست آمده است. درختی نسبتا قوی، با تاجی متوسط و گرد و تقریبا بی تیغ و با برگ هایی طویل به شکل نیزه ای پهن است. میوه ها از نظر اندازه در حد متوسط تا درشت بوده و شکل آنها اندکی پخت است که در قسمت قاعده ای حالت پهنی به خود گرفته و تا حدودی شیاردار شده اند. بخش انتهایی میوه نیز پهن یا نسبتاً فشرده شده است . ضخامت پوست متوسط تا نازک و تا حدودی ترد و چسبیده به گوشت است ولی به راحتی قابل پوست گیری است. سطح پوست صاف و براق و دارای نقاط ریز فرورفته است و در هنگام رسیدگی به رنگ نارنجی در می آید. هر میوه دارای 9 تا 12 پره بوده که به راحتی از یکدیگر قابل جدا شدن هستند ولی هر پره بافت سفتی دارد. محور میانی میوه نیمه توخالی و رنگ گوشت نارنجی تیره، بسیار آبدار معطر و خوش مزه است. تقریبا پر بذر بوده و بذرها از نوع تک جنین با لپه های زرد مایل به سبز تا زرد هستند. از لحاظ زمان رسیدن جزء ارقام میان رس است. میوه ها به خوبی روی درخت قابلیت نگهداری داشته و کیفیت خود را حفظ می نمایند ولی نگهداری بیش از حد باعث پف دار شدن پوست خواهد شد. تمایل شدیدی به سال آوری دارد. رقمی مقاوم به سرما محسوب می شود .

نهال نارنگی مینئولا تانجلو Minneola tangelo

دورگی است که در سال 1931 از تلاقی گریپ فروت دانکن و نارنگی دنسی بدست آمده است. رقمی پررشد، میان راس و پرمحصول با برگهای درشت، طویل و نوک تیز است که با ارلاندو تانجلو ناسازگاری داشته و برای تنظیم باردهی آن بهتر است تا از ارقام دنسی، کینو، کلمانتین و یا تمپل به عنوان گرده دهنده استفاده شود. مینئولا تانجلو دارای میوه هایی با اندازه متوسط تا درشت و به شکل پخت تا کشیده با گردنی کاملاً مشخص و زنگوله ای شکل و به رنگ نارنجی تیره است. پوست میوه به رنگ نارنجی مایل به قرمز، صاف و دارای بافت سنگریزه ای بوده و کاملاً به گوشت چسبیده است. میوهها از ۱۰ تا ۱۲ پره با محوری کوچک و میان تهی و گوشتی نارنجی با بافت ترد و آبدار، معطر و کمی ترش تشکیل شده اند و در داخل هر میوه حدود ۷ تا 12 بذر دیده می شود. میوه ها از آذر تا بهمن ماه آماده برداشت بوده و از تحمل بالایی نسبت به ضربات مکانیکی ناشی از حمل ونقل برخوردارند. این رقم به امراض لکه سیاه و پوسیدگی آلترناریایی حساس و همچنین میزان مقاومت آن به سرما کمتر از ارلاندو تانجلو است .

نهال نارنگی مورکان Murcott

این رقم که نام دیگر آن Honey می باشد، یک تانگور (حاصل تلاقی پرتقال و نارنگی) است که برای اولین بار در سال ۱۹۱۶ به صورت یک نهال بذری تصادفی یافت شد. این رقم از نظر بسیاری از ویژگی های مربوط به میوه و ساختار درخت بسیار شبیه نارنگی است. درختان مورکات از نظر مقاومت به سرما در حد متوسط تا قوی بوده و میوه ها در خوشه های انتهایی تشکیل می شوند و همین امر موجب خم شدن شاخه های پربار آن خواهد شد. میوه ها اندازه متوسطی داشته، بذردار، پخت و دارای محور میانی نسبتا توخالی هستند که از ویژگی های اغلب نارنگی ها محسوب می شود. به هر حال پوست میوه به آسانی نارنگی های دیگر قابل جدا شدن از گوشت نیست و لپه های بذر نیز برخلاف نارنگی ها که اغلب سبز هستند سفید است. پوست میوه شل یا پفکی نبوده و حمل ونقل میوه ها به خوبی امکانپذیر است. میوه های مورکات در نیمکره شمالی از دی تا اردیبهشت ماه می رسند و لذا از دیر رس ترین ارقام نارنگی محسوب شده و از ارزش اقتصادی بالایی در بازار برخوردار است. دیررس بودن این رقم پذیرش خطر سرمازدگی درخت را نیز به همراه دارد. از آنجایی که عصاره میوه این رقم دارای مقدار زیادی از ماده تلخ لیمونین است باید میوه ها را پس از رسیدگی کامل برداشت کرد زیرا قبیل این زمان میوه ها برای تازه خوری یا استفاده در صنایع فرآوری فاقد مزه و یا عطر و طعم مطلوب خود هستند. کیفیت درونی میوه در بین سایر انواع نارنگی و یا دورگ های نارنگی بسیار خوب و بهتر از بسیاری از آنهاست. پوست و گوشت میوه ها در زمان رسیدگی نارنجی یا قرمز تیره شده و عطر و طعم میوه عالی خواهد بود. این رقم استعداد زیادی برای سال آوری دارد. دیررسی و پربار بودن موجب تشدید سال آوری این رقم شده است به گونه ای که باردهی بیش از حد در طی چندین سال عملا باعث مصرف بخش عمده سایر کربوهیدراتی ریشه ها و در نتیجه اضمحلال درخت خواهد شد که از آن به عارضه زوال مورکات یاد می شود. سال آوری این رقم را می توان تا حدودی با هرس شاخه ها و یا تنک میوه کنترل کرد .

نهال نارنگی تمپل Temple

این رقم که آن را دورگی از پرتقال و نارنگی می دانند رقمی پرمحصول و نسبتاً پررشد با تاجی گسترده و بوته ای شکل است که شاخه های آن گاهی تیغدار هستند. میوه ها اندازه ای متوسط و شکلی نیمه کروی تا تخم مرغی واژگون دارند و شبیه نارنگی هستند. در بعضی از میوه ها گردنی کوتاه را در قسمت قاعده ای و نافی کوچک را در نوک میوه می توان دید. پوست میوه اگرچه برخلاف اغلب نارنگی ها به گوشت چسبیده اما به راحتی قابل پوست گیری است. رنگ پوست نارنجی تیره و سطح آن صاف همراه با نقاط ریز فرورفته است. از ارقام پربذر بوده و هر میوه می تواند ۱۵ تا ۲۰ بذر داشته باشد، بذرها از نوع تک جنین هستند. رقمی است که برای تازه خوری و همچنین آب گیری مناسب است. این رقم به ترکیدگی میان بر و نیز حمله شته ها و بیماری لکه سیاه حساسیت زیادی داشته و میوه ها در اثر بروز سرما دچار ریزش شدیدی خواهند شد .

نهال نارنگی یاشار Yashar

دورگی کمپلکس و حاصل تلاقی مینئولا تانجلو با شانگشا است که در سال ۱۳۷۱ بوجود آمده و در سال ۱۳۸۹ توسط مؤسسه تحقیقات مرکبات کشور معرفی شد، درختان این رقم تاجی گسترده و پهن داشته و شاخه های آن که تقریبا بی تیغ هستند در اثر وزن میوه ها حالت آویزانی به خود می گیرند. میوه ها اندازه متوسطی داشته، بذردار، کروی تا پخت و دارای محور میانی نسبتاً توخالی هستند. پوست میوه به آسانی نارنگی های دیگر قابل جدا شدن از گوشت نیست . میوه های این رقم در مناطق شمالی کشور در اردیبهشت ماه می رسند و لذا از دیررس ترین ارقام نارنگی محسوب شده و بنابراین از ارزش اقتصادی بالایی در بازار برخوردار است. کیفیت درونی میوه در بین سایر انواع نارنگی و یا دورگ های نارنگی بسیار خوب و بهتر از بسیاری از آنهاست. پوست و گوشت میوه ها در زمان رسیدگی نارنجی تیره شده و عطر و طعم میوه عالی خواهد بود. این رقم استعداد زیادی برای سال آوری دارد. دیررسی و پربار بودن موجب تشدید سال آوری این رقم شده است. سال آوری این رقم می توان تا حدودی با هرس شاخه ها و یا تنک میوه کنترل کرد

نهال نارنگی شاهین Shahin

این رقم که دورگی از پرتقال و نارنگی است در سال ۱۳۸۸ توسط مؤسسه تحقیقات مرکبات کشور معرفی شد. نارنگی شاهین رشدی متوسط و تاجی گسترده و باز دارد و شاخه های آن بی تیغ هستند. میوه ها اندازه ای متوسط و شکلی پخت دارند که گوشت آنها نارنجی رنگ، ترد ، آبدار و خوش عطر و شیرین است. رقمی پربذر با بذرهای کوچک و چند جنین بوده و در گروه ارقام زودرس (اواخر پاییز) قرار می گیرد. پوست میوه ها ضخامتی متوسط داشته چسبیده به گوشت بوده ولی به راحتی قابل پوست گیری است. سطح پوست صاف و رنگ آن نارنجی است. این رقم مناسب کشت در مناطق شمالی کشور یعنی در استان های مازندران ، گیلان و گلستان می باشد .

نهال نارنگی نوشین Noushin

رقمی پربذر و زودرس (اواسط پاییز) می باشد که از تلاقی پرتقال و نارنگی بدست آمده است. نارنگی نوشین در سال 1388 توسط موسسه تحقیقات مرکبات کشور به عنوان یک رقم تجاری معرفی شد. رقمی بی تیغ است که تاج آن نسبت به کلمانتین افراشته تر و شاخ و برگ متراکمی دارد. میوه ها پخت و اندازه آنها متوسط است. پوست میوه نارنجی روشن و ضخامت متوسطی دارد که به راحتی قابل پوستگیری است. تعداد پره های هر میوه ۱۰ تا ۱۱ عدد است که به راحتی از هم قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه بزرگ و توخالی و گوشت نارنجی رنگ آن آب دار، معطر و خوش مزه است. این رقم مناسب کشت در مناطق شمالی کشور یعنی استان های مازندارن، گیلان و گلستان می باشد 

نهال نارنگی پرنا Parna

دورگی حاصل تلاقی نارنگی و پرتقال است که در سال 1388 توسط موسسه تحقیقات مرکبات کشور معرفی شد. درختان این رقم از نظر رشد رویشی متوسط و دارای تاج بیضوی و متراکم است. شاخه ها کم تیغ، باریک و افراشته و برگ ها به شکل نیزه ای هستند. میوه ها اندازه متوسطی داشته، بذر دار، گلابی شکل و دارای محور میانی نسبتا تو خالی هستند.پوست میوه به آسانی قابل جدا شدن از گوشت است. میوه های این رقم در مناطق جنوبی کشور در دی ماه می رسند و در ردیف ارقام میان رس قرار می گیرد. پوست و گوشت میوه ها در زمان رسیدگی زرد لیمویی شده و عطر و طعم میوه عالی خواهد بود. این رقم مناسب کشت برای کلیه مناطق مرکبات خیز جنوب که دارای شرایط مشابه شهرستان جهرم می باشد است 

نهال نارنگی ورا Vara

رقمی بذر دار و میان رس ( دی ماه) و حاصل تلاقی و نارنگی است که در سال 1388 توسط موسسه تحقیقات مرکبات کشور به عنوان یک رقم تجاری معرفی شد. تاج آن کروی و عادت رشدی آن عمودی و بر افراشته است و شاخ و برگ متراکمی دارد. میوه ها گلابیس شکل و اندازه آنها متوسط است. پوست میوه زرد و ضخامت متوسطی دارد که به راحتی قابل تفکیک هستند. محور میانی میوه بزرگ و تو خالی و گوشت زرد آن آب دار، معطر و خوش مزه است. این رقم مناسب کشت برای کلیه مناطق مرکبات خیز جنوب که دارای شرایط مشابه با شهرستان جهرم می باشد

نهال نارنگی ساتسوما

نام دیگر آن در ایران انشیو (unshiu) است. نزدیک به صد رقم ساتسوما وجود دارد. تفاوت آنها در زمان رسیدن، شکل میوه و کیفیت داخلی میوه است. بذر این رقم در سال های 1309-1313 وارد ایران شده است. به علت مقاومت آن به سرما ( تا 13- درجه سانتیگراد ) به عنوان اولین نارنگی جهت کشت در شمال کشور معرفی گردید.

نهال نارنگی پونکن

درختانی قوی و بالا رونده و سال آور هستند. جزو ارقام زودرس بود، میوه ای بزرگ، گرد پخ، دارای ناف کوچک، پوست کلفت و صاف است. رنگ گوشت میوه نارنجی و مزه به نسبت دلچسب و معطری دارد.

نهال نارنگی دنسی

میوه ها خیلی کوچک هستند. نیاز گرمایی این رقم بالاست. بنابراین برای مناطق گرمسیری مناسب است. پوست آن نازک، گوشت سبز روشن، ترد، ترش مزه و معطری دارد.

نهال نارنگی کلئوپاترا

یکی از پایه های مرکبات است. در نواحی جنوب ایران نیز بیشتر به عنوان پایه به کار برده میشود. از ویژگی های مهم آن میتوان به تحمل در برابر تریبتزا، اگزوکورتیس، زایلوپروز، شوری، سرما و خاک های آهکی را برشمرد؛ اما قلیایی بودن خاک را کمتر تحمل میکند. به نماتد مقاوم نیست. درباره مقاومت آن در برابر گموز تفاوت هایی دیده نیشود. در pH بالای خاک تا حدود 8 بهترین پایه برای نارنگی محسوب میشود.

نهال نارنگی ارلاندو تانجلو ( Orlando tangelo )

این رقم دورگ میان گریپ فروت رقم دانکن و نارنگی دنسی است. به علت شیرین و آبدار بودن معروف است. رقم آن زودرس، میوه آن بزرگ، گرد و پخ است. درختان بزرگ، با برگ هایی به شکل فنجان دارد. نسبت به سرما مقاوم و توصیه میشود که در باغ های همراه با سایر ارقام گرده دهنده کاشته شود. مناسب ترین شرایط برای کشت آن جیرفت، خوزستان و سواحل خلیج فارس است. 

نهال نارنگی مینئولا (minneeola)

حاصل دورگ گیری میان گریپ فروت دانکن و نارنگی دنسی است. این رقم را از روی دم میوه آن که شکل زنگوله دارد تشخیص میدهند. میوه اش بزرگ، پوست میوه به نسبت نازک و به آسانی کنذه میشود.کاملا پر آب و میوه بذر کمی دارد. اغلب خود بارور نیست و اگر با ارقام گرده دهنده مناسبی مانند رقم تمپل کشت شود محصول بیشتری میدهد.

نهال نارنگی کینو kinnow

از ارقام خوب پاکستانی است. اندازه میوه متوسط، پوست میوه نسبت به سایر نارنگی ها چسبندگی بیشتری به گوشت دارد. ظاهری خشن، چرمی، بسیار صاف و براق دارد که گاهی نقاط فرو رفته خیلی ظریف به رنگ زرد مایل به نارنجی روی پوست دیده میشود. میوه آن پر آب، سفت، با عطر عالی، همراه بذرهای چند جنینی زیاد و نسبت به سرما مقاوم است. کینو در برخی از نقاط جنوب کشور از جملهداراب همرا سایر انواع مرکبات کشت میشود.

نهال نارنگی سیاهو

این نوع از دهستانی به همین نام از توابع بندرعباس در استان هرمزگان برداشت میشود. به عنوان رقم عمده تجاری مرکبات این استان به شمار میرود. مرغوبیت، کیفیت و بازار خوبی در سطح ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس دارد. برداشت آن در این منطقه از آذر ماه هر سال شروع و تا اسفند ادامه می یابد.

نارنگی کلمانتین (Clementin)

نارنگی کلمانتین از گروه ماندرین و موطن آن چین گزارش شده است و به نام نارنگی الجزایری نیز معروف است. این رقم در دهه 1890 توسط پدر کلمنت معرفی شد. در شمال و جنوب آفریقا و بسیاری از مناطق مدیترانه ای کشت می شود. در سال های اخیر و د رعمده نواحی کشت مرکبات جهان، کلمانتین در مقایسه با سایر مرکبات افزایش تولیدی معادل 50 درصد داشته است. در طول سه دهه گذشته، رقم کلمانتین در مقایسه با سایر ارقام بصورت گسترده در مناطق مرکبات خیز رواج یافته است. درختان کلمانتین میوه هایی با اندازه مختلف ( قطر متوسط حدود 5 سانتی متر) و با شکلی متغیر ( اندکی پخ تا کروی یا کشیده و گاهی نیز هرمی فرم) تولید می کنند. ضخامت پوست در حد متوسط، نسبتا سفت و چسبیده به گوشت اما براحتی قابل پوست گیری است و تا بعد از بلوغ نیز حالت پف دار به خود نخواهد گرفت. رنگ گوشت نارنجی تیره، ترد، گوشتی و پر آب، شیرین و معطر است. تعداد بذر ها ناچیز یا متوسط است و بستگی به وضعیت دگر گرده افشانی داشته و حائز خصوصیت تک جنینی است. بهترین گرده دهنده ها برای پیج، ارقام دنسی، کینو، ارلاندوتانجلو و والنسیا گزارش شده است. از لحاظ زمان بلوغ رقمی زودرس محسوب می شود. درختان کلمانتین ضمن فشردگی تاج و پاکوتاهی، از محصول بالا و کیفیت خیلی خوبی نیز برخوردارند. درختان این رقم تا حدود زیادی به سرما مقاوم هستند. بر اساس گزارش ابراهیمی این رقم طی سال های 1311-1309 وارد ایران شد و به علت مقاومتی که در سال 1342 به سرما نشان داد جزء ارقام اقتصادی نارنگی در شمال کشور قرار گرفت.

نهال نارنگی تانجلو (Tangelo)

نارنگی های تانجلو دو رگ های حاصل از تلاقی بین گونه ای نارنگی دنسی ( از گروه تانجرین) و گریپ فروت دانکن (Duncan) (Citrus reticulate × C. prardisi) هستند. دو رقم معروف این گروه، مینیولا (Minneola) و اورلاندو تانجلو (Orlando tanjelo) هستند. میوه مشخصاتی شبیه به نارنگی و گریپ فروت دارد. به طور کلی درختان تانجلو ها نسبتا قوی، مقاوم به سرما و برخوردار از نوعی پارتنوکارپی ضعیف هستند. به همین دلیل دگر گشنی و وجود تلقیح کنده های قوی و یا استفاده از اسید جیبرلیک به صورت پاششی (Spray)، تولید کافی میوه و محصول را به همراه دارد. پرتقال تمپل (Temple) و نارنگی رابینسون (Robinson) به عنوان مناسب ترین گرده افشان برای ارقام فوق پیشنهاد شده است. زمان رسیدن نارنگی های اورلاندو و مینیولا، اواخر آذر تا اواخر دی ماه است. معمولا درختان رقم اورلاندو در مناطق نیمه گرمسیری علایم کمبود ازت را نشان داده و میوه ها و درختان، مبتلا به لکه قهوه ای آلترنارین می شوند. مساعد ترین شرایط برای پرورش این ارقام جیرفت، خوزستان و سواحل خلیج فارس است. میوه دارای عملکرد بالا و پر آب بوده ولی ذائقه پسندی خوبی در ایران ندارد.

نهال نارنگی مورکات (Murcat)

 این دو رقم نیز دو رگ طبیعی است و در حدود سال 1916 توسط مرکز پژوهش های USDA (United State Department of Agriculture) در ایالات متحده آمریکا به باغداران معرفی شد. امروزه میوه رقم مورکات عمده ترین بخش صادرات مرکبات برزیل را تشکیل می دهد و در نواحی گرم و مرطوب محصول مناسبی تولید می کند. این رقم علاوه بر داشتن مشخصه هایی شبیه به ماندرین ها، پر رشد و مقاوم به سرما نیز بوده و میوه ها در انتهای شاخه ها تشکیل می شوند. میوه این رقم پخ با گوشت ترد، پر محصول و همه سال آور است. پوست میوه های تولید شده در شرایط شمال ایران به گوشت چسبیده و به راحتی نارنگی جدا نمی شود. از نظر زمان رسیدن در گر.ه میان رس ها قرار می گیرد. جنین بر خلاف نارنگی ها که سبز است در این رقم سفید است. به دلیل خاصیت سال آوری، هرس و تنک در رقم مورکات حائز اهمیت است. هم چنین به کمبود ازت و پتاس حساس است.

نهال نارنگی اوسئولا (Osceola)

 نارنگی اوسئولا رقم خواهری لی است که توسط گاردنر از تلاقی نارنگی کلمانتین و اورلاندو تانجلو بدست آمده و در سال 1959 معرفی شد. میوه این رقم دارای پوست نازک و چسبیده به گوشت است ولی به راحتی قابل جدا شدن است. این رقم زودرس بوده ولی بدلیل عدم ذائقه پسندی ایرانی در مصرف این میوه، کشت این رقم محدود شده است.

نهال نارنگی ویلینگ (Wilking)

رقم ویلینگ در سال 1915 از دورگ گیری نارنگی های کینگ و ویلولیف به دست آمده است. با اینکه این رقم در کالیفرنیا مورد توجه چندانی قرار نگرفت اما در مراکش و برزیل مورد توجه قرار گرفت و کشت شد. میوه ویلینگ نسبتا پهن، گوشت چسبیده به پوست دارد ولی پوست به راحتی جدا می شود. گوشت میوه سفت بوده و از نارنگی های پر آب با عطر و طعم مطلوب است.

نهال نارنگی فیرچاید (Fairchid)

رقمی زود رس است و به دلیل داشتن میوه های درشت، گوشت ترد، پر آب و شیرین برای کشت در جیرفت توصیه می شود.

نهال نارنگی کینو (Kinnow)

نارنگی کینو دو رگ بین ویلولیف و کینگ است. این رقم از ارقام خوب پاکستان بوده و درختا آن بالا رونده، بی تیغ، پر محصول و دیر رس است. اندازه میوه متوسط، کمی پخ، نوک و قاعده میوه پهن و کمی تو رفته است. پوست نسبت به سایر نارنگی ها چسبندگی بیشتری به گوشت دارد. پوست ظاهری خشن، چرمی، بسیار صاف و براق که گاهی نقاط فرو رفته خیلی ظریفی به رنگ زرد مایل به نارنجی روی پوست میوه مشاهده می شود. گوشت به رنگ زرد نارنجی پر رنگ، پرآب، سفت، با عطر عالی همراه با بذور چند جنینی زیاد است. رقمی میان رس و شبیه رقم دنسی است. میوه ها بخوبی قادرند کیفیت خود را روی درخت حفظ نمایند. داشتن مقاومت به سرما همراه با کیفیت بالای محصول موجب شد علی رغم ویژگی سال آوری نسبتا شدید، باغ مادری آن در جیرفت دایر شود.

نهال نارنگی کارا (Kara)

این رقم در سال 1915 از تلاقی بین نارنگی انشو و کینگ به دست آمد و در سال 1935 معرفی و نام گذاری شد. تیپ کلی درخت شبیه به نارنگی انشو، گرد، بی تیغ و پر محصول است. میوه دارای پوست کلفت و ناصاف شبیه به پرتقال تقریبا به گوشت چسبیده، ترد، پر آب با بذر زیاد و دارای خاصیت چند جنینی است.

نهال نارنگی فرمنت (Ferement)

 از تلاقی نارنگی پونکن و کلمانتین تهیه شده که در سال 1964 به نام رقم فرمنت معرفی شد. این رقم در سال 1351 وارد ایران شد و مناسب مناطق خشک تشخیص داده شد. درختان آن به لحاظ کم برگی اغلب دچار آفتاب سوختگی می شوند. سطح پوست آنها صاف است و به راحتی از گوشت جدا می شود. میوه ها زود رس و پر بذر بوده و درصد چند جنینی آن حدود 50 % است.

نهال نارنگی کلئوپاترا (Cleopatra)

تاناکا رقم کلئوپاترا را Citrus reshni نام گذاری نمود. این نارنگی بومی هند بوده و در سال 1875 از جامائیکا وارد آمریکا شد و بیشتر به عنوان پایه در نواحی جنوب ایران به ویژه بم و جیرفت استفاده می شود. در pH های بالای خاک تا حدود 8 بهترین پایه برای نارنگی محسوب می شود ولی مناسب خاک های خیلی سنگین و یا خیلی سبک نیست. این نارنگی به فیتوفترا مقاوم بوده و تحمل خوبی نسبت به شوری، یخ زدگی و بلایت دارد. اما نسبت به نماتد مرکبات و نماتد حفار حساس است.

نهال نارنگی اتابکی

رقم نارنگی اتابکی از نارنگی محلی که در باغ های اتابکی واقع در حاشیه چابکسر بوده به دست آمده است. بذور دارای ویژگی تک جنینی است و اندازه درختان بزرگ بوده، محصول آن کم و برگ های نسبتا پهن دارد. به دلیل درشت بودن میوه، موجب جلب توجه مردم می شود.